Tôi biết Cầm khi hai chị em cùng hoạt động ở câu lạc bộ Truyền Thông (YMC) đại học Ngoại Thương. Em để lại cho tôi ấn tượng về một cô gái có nhiều lửa. Với một chất giọng truyền cảm, Cầm là tiếng nói quen thuộc trên sóng phát thanh của YMC.

Cầm Xu tốt nghiệp chuyên ngành tiếng Trung đại học Ngoại Thương. Khi ra trường, Cầm từng làm phát thanh viên tại một số kênh radio như VoV giao thông, Thức dậy Hà Nội FM90. Cô cũng từng làm việc tại VNPT Tech trước khi thành lập Tiếng Trung Cầm Xu.

Chào Cầm, em bắt đầu khởi nghiệp như thế nào?

Việc kinh doanh đầu tiên của em là chạy một pub nhỏ trên đường Xuân Diệu, Hà Nội. Rất tiếc, sau một thời gian em phải đóng cửa, dù đã dành nhiều công sức và tiền bạc đầu tư cho quán.

Lý do phá sản của pub là gì?

Chạy một pub, ngoài concept, pha chế, còn có nhiều các yếu tố xung quanh. Ví dụ, khách đỗ xe ở đâu, có bị công an phạt không, quản lý nhân viên ra sao. Ban đầu, bạn quản lý bên em làm việc tốt. Tuy nhiên, em phát hiện bạn có ‘bỏ túi’ tiền của quán.

Em thuê bạn khác là người trung thực hơn, nhưng làm việc không hiệu quả bằng. Doanh thu của quán sụt giảm không trang trải được chi phí, dẫn đến đóng cửa.

Em nghĩ, sự thiếu linh hoạt và thiếu thực tế trong kinh doanh là lý do dẫn đến thất bại đó của em.

Ý tưởng về ‘Tiếng Trung Cầm Xu’ bắt đầu ra sao?

Để trang trải gánh nặng tài chính sau khi đóng cửa pub, em đi dạy tiếng Trung. Em nhận ra cách mình dạy khác trong sách vở và nhận được nhiều phản hồi tích cực từ học viên. Em thử hệ thống hóa phương pháp của mình và bắt đầu mở một số lớp học nhỏ. Khi số lượng học viên tăng lên, các lớp học được mở rộng ra thành các trung tâm.

Tuổi đời và quy mô của trung tâm?

Tiếng Trung Cầm Xu được thành lập từ năm 2016. Hiện tại trung tâm có 5 cơ sở ở Hà Nội. Học viên của em là những người muốn thi lấy chứng chỉ, muốn hỗ trợ công việc hoặc học vì sở thích.

Trung tâm tập trung vào việc đơn giản, hệ thống hóa cách học để rút ngắn thời gian học cho học viên. Điểm trọng tâm là phát âm chuẩn.

Vì sao em nghĩ khởi nghiệp lần này thành công?

Em nghĩ, trong kinh doanh đúng là cần thiên thời, địa lợi, nhân hòa.

Từ góc độ nhân hòa, em là người từng học và dạy tiếng Trung. Công việc của phát thanh viên giúp em hiểu vai trò quan trọng của phát âm và giọng nói. Những kinh nghiệm này em vận dụng nhiều vào quá trình thiết kế chương trình học.

Từ góc độ thiên thời và địa lợi, khác với thị trường tiếng Anh ‘đất chật người đông’, thị trường tiếng Trung có nhiều đất hơn để khai phá. Sự phát triển thần kỳ của Trung Quốc cũng tạo ra nhu cầu học tiếng Trung không ngừng gia tăng.

Trong 2 năm 2018-2019, em có một chuyến đi dài ngày một mình trên khắp đất nước Trung Quốc. Em choáng ngợp vì mức độ phát triển của đất nước này. Nó mang lại cho em rất nhiều động lực để mở rộng việc kinh doanh vì em thấy được tiềm năng của thị trường.

Em gặp phải những trở ngại gì khi chạy doanh nghiệp?

Có rất nhiều trở ngại. Mỗi thời điểm khác nhau, tùy vào thị trường và tổ chức mà mình gặp những vấn đề khác nhau. Ví dụ có thời điểm em gặp khủng hoảng về nhân sự. Lúc khác em, lại gặp vấn đề về dòng tiền. Thời gian Covid vừa rồi thị trường sụt giảm mạnh, doanh số là vấn đề lớn nhất.

Những lúc khó khăn, em nghĩ khả năng xoay sở của người điều hành là rất quan trọng. Em đọc, đi tìm người tư vấn. Em cũng nói chuyện với những người gặp phải vấn đề tương tự để tìm ra giải pháp.

Em đối phó với sự sụt giảm doanh số do dịch Covid ra sao?

Trong mùa dịch em chuyển đổi mô hình sang học online, bao gồm cả học có tương tác với giáo viên và học qua video. Hiệu quả cũng tạm ổn nhưng không khí học không thể được như lớp học offline. Doanh số cũng chỉ gánh đỡ được một phần chứ không bù đắp được tất cả chi phí, nên trong mùa dịch em lỗ cũng khá nhiều.

Về nhân sự, làm sao mình đảm bảo được độ đồng đều của giáo viên?

Độ đồng đều của giáo viên đòi hỏi trung tâm cần có giáo trình đã được quy chuẩn và hệ thống hóa. Như vậy mình dễ dàng hơn trong việc quản lý chất lượng. Để có nhân sự đồng đều, cũng cần một quá trình điều chỉnh, sắp xếp và thử nghiệm. Ví dụ, em đã từng thuê giáo viên Trung Quốc nhưng cảm thấy không hiệu quả bằng giáo viên người Việt.

Việc chạy doanh nghiệp ảnh hưởng đến em như thế nào?

Về tính cách, từ một người mơ mộng, tự cao và cảm tính em trở nên thực tế, khiêm nhường và kiên nhẫn hơn.

Về đời sống cá nhân, chạy một doanh nghiệp có nghĩa là mình sẽ luôn luôn suy nghĩ về nó. Theo em, người sáng lập nên dần tách mình ra khỏi việc quản lý công việc hàng ngày. Công việc của người chèo lái là cho mình không gian và thời gian để suy nghĩ về định hướng doanh nghiệp.

Em có lời khuyên nào cho các bạn mới bắt đầu?

Trước hết, thử nghiệm ý tưởng kinh doanh của mình trước khi dồn tiền vào nó. Khoảng cách từ ý tưởng trong tưởng tượng đến thực tế xa hơn bạn nghĩ. Quá trình này mình cần trả lời 2 câu hỏi: mình định bán cái gì và mình sẽ bán nó như thế nào?

Thứ hai, doanh nghiệp nên tinh gọn nhất có thể. Mình nên cắt giảm những chi phí không cần thiết thay vì ném tiền qua cửa sổ. Ví dụ thời gian đầu khi em mở các lớp học, thay vì thuê một phòng học theo tháng, em tìm các địa điểm để thuê theo giờ. Như vậy chi phí và doanh thu của em sẽ tương ứng với nhau.

Thứ ba, tập trung đầu tư, liên tục cải tiến và nâng cấp sản phẩm và dịch vụ vì đó là cái lõi của một doanh nghiệp.

Cuối cùng, học cách chấp nhận sự không hoàn hảo. Việc theo đuổi cái đích mà tất cả mọi thứ chạy êm xuôi, ngốn nhiều thời gian, tạo ra áp lực không cần thiết và đình trệ quá trình phát triển của doanh nghiệp.

Theo em, phẩm chất nào là quan trọng nhất của người khởi nghiệp?

Em nghĩ là cần có độ ‘lỳ’ và có tầm nhìn xa.

‘Lỳ’ ở đây không có nghĩa là cố chấp như hồi em chạy quán pub. Biết không thể cứu vãn được nữa, nhưng mình vẫn tiếp tục dồn tài chính vào nó. Sự ‘lỳ’ của người làm kinh doanh hiệu quả là tính kiên nhẫn và sự bình tĩnh trước các biến cố.

Tầm nhìn xa sẽ giúp mình vượt qua những vấn đề vụn vặt trước mắt để theo đuổi một cái đích lớn hơn.

Định hướng của Tiếng Trung Cầm Xu trong tương lai là gì?

Em muốn phát triển Tiếng Trung Cầm Xu thành một hệ sinh thái bao gồm học ngôn ngữ, trao đổi văn hóa và du học.

Cảm ơn Cầm về những chia sẻ sâu sắc và thực tế. Chúc Cầm Xu và Tiếng Trung Cầm Xu đạt được nhiều thành công!

Bạn có thể tìm hiểu thêm về Tiếng Trung Cầm Xu tại đây