Biết Diệu Anh đang chạy doanh nghiệp sản xuất xà bông, cũng là người có nhiều tâm huyết với ‘sống xanh’, tôi muốn dành thời gian trò chuyện với cô gái này. Từ đó, hiểu thêm về động lực và con đường mà Diệu Anh đã và đang chọn.

Đã lâu không gặp nhưng Diệu Anh với tôi vẫn vậy, không màu mè cầu kỳ nhưng là một cô gái có nhiều nhiệt huyết, và dễ truyền cảm hứng cho người đối diện.

Bài viết nằm trong series Chat với Founders, nơi Hà trò chuyện với những người đang trên hành trình khởi nghiệp, với hy vọng giúp bạn đọc hiểu được những khía cạnh thực tế khi khởi nghiệp.

Diệu Anh có thể chia sẻ một chút về doanh nghiệp của em được không?

‘Xà bông của ba’ là một doanh nghiệp sản xuất xà bông thủ công, thuần thực vật, sử dụng dầu dừa và dầu ô liu. Xà bông là do ba em tự làm. Em chạy business này khoảng 6 năm nay. Ba em trước đây là kỹ sư hóa chất. Vì thế, ba em hiểu về quy trình sản xuất và thành phần của xà bông.

Em bắt đầu việc kinh doanh này như thế nào?

Em bắt đầu với một lý do hết sức tình cờ. Da em khá nhạy cảm nên em không dùng được những loại sản phẩm nhiều hóa chất.

Trước đây, em hay nhờ bạn mang xà bông organic từ nước ngoài về. Như vậy khá mất công mà xà bông của nước ngoài lại đắt. Vì vậy, em thuyết phục ba làm xà bông thuần thực vật cho mình dùng.

Để làm một mẻ xà bông cần số lượng nhiều mà một mình em không dùng hết được. Cho nên, em gọi bạn bè dùng chung và việc kinh doanh này bắt đầu được nhen nhóm từ đấy.

Em có thể chia sẻ vài thông tin về bản thân?

Bản thân em là một người học xã hội. Sau khi tốt nghiệp đại học Khoa Học Xã Hội và Nhân Văn, em làm việc cho một tổ chức phi chính phủ về hỗ trợ các doanh nghiệp xã hội.

Trong thời gian làm việc ở đây, em nhận ra phía sau các doanh nghiệp xã hội là những người có tâm huyết và mong muốn đóng góp cho cộng đồng. Tuy vậy, họ thiếu kỹ năng kinh doanh. Điều này khiến cho doanh nghiệp của họ gặp rất nhiều trở ngại.

Sau một vài năm em quyết định nghỉ việc, một phần do công việc gặp căng thẳng, phần khác em vẫn đang chạy song song với dự án xà bông. Từ đó, em bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về kinh doanh xà bông.

Sự khác biệt giữa sản phẩm của em với các sản phẩm trên thị trường?

Để sản xuất xà bông, người ta dùng dầu thô, mỡ động vật hay dầu thực vật. Những chất này có chứa dầu và axit béo, một thành phần quan trọng trong xà bông.

Hiện tại có nhiều loại xà bông công nghiệp được bán trên thị trường với giá tương đối rẻ. Để đảm bảo chi phí sản xuất thấp, nhiều nhà sản xuất đại trà thường sử dụng nguyên liệu rẻ như dầu thô hay mỡ động vật.

Trong quá trình sản xuất, họ đã tách ra glyxerin, một thành phần giúp dưỡng ẩm cho da. Những thành phần này được bán lại cho các nhà sản xuất mỹ phẩm cao cấp hơn như kem dưỡng da.

Xà bông nhà em là xà bông thuần thực vật từ dầu ô liu và dầu dừa nên thân thiện hơn với da. Hơn nữa, trong quá trình sản xuất, nhà em giữ nguyên các thành phần, bao gồm glyxerin để cân bằng độ ẩm cho da.

Như vậy giá thành của sản phẩm sẽ cao hơn giá của xà bông thường?

Đúng vậy. Giá xà bông của em cao hơn xà bông đại trà đang bán bên ngoài thị trường khoảng 3 lần. Nhưng so sánh như vậy là khập khiễng, vì sản phẩm của em là sản phẩm thuần thực vật. Nếu so với sản phẩm organic xách tay từ nước ngoài về thì giá thành ‘Xà bông của ba’ chỉ bằng 50%.

Những người quan tâm đến chất lượng sản phẩm và quan tâm đến môi trường sẽ có những lựa chọn ngay trong nước mà không phải đi tìm mua hàng xách tay.

Em phân phối sản phẩm của mình ra sao?

Em phân phối trực tiếp trên mạng và qua các cửa hàng bán đồ thân thiện với môi trường. Sản phẩm xà bông thủ công thuần thực vật cũng rất được ưa chuộng bởi khách du lịch nước ngoài. Quan điểm của em là tối giản các khâu phân phối trung gian để giảm chi phí.

Em có gặp khó khăn gì về phân phối không?

Một trong những mặt hạn chế của làm thủ công là nhà em không có đủ nguồn lực để sản xuất với khối lượng lớn. Vì vậy, có những đơn hàng lớn mà em không cung cấp hết được.

Năm 2016 là năm bắt đầu phong trào rau sạch. Tiếp đó năm 2018, phong trào sống xanh trở nên khá mạnh. Phong trào này được hỗ trợ bởi các dự án bảo vệ môi trường của các tổ chức phi chính phủ.

Thời điểm đó các đơn vị lữ hành du lịch cho khách Tây cũng tập trung làm hình ảnh về sống bền vững. Kết quả là có những đơn hàng rất lớn mà em không đáp ứng đủ.

Tuy nhiên, em nhận ra trong kinh doanh, mình nên cẩn trọng về việc xây dựng mô hình chỉ để bắt sóng phong trào. Sau năm 2018, phong trào sống xanh nguội dần, nên những đơn hàng như vậy không còn nhiều nữa.

Doanh nghiệp đang ở trong giai đoạn nào của quá trình phát triển?

Doanh nghiệp của em đã hòa vốn từ năm thứ 3. ‘Xà bông của ba‘ vẫn đang trong quá trình đa dạng hóa sản phẩm, tạo ra những dòng sản phẩm mới ngoài xà bông truyền thống.

Trở ngại lớn nhất đối với em là gì?

Là một người học xã hội, kiến thức về quản lý tài chính là thứ em cảm thấy khó nhất. Trong quá trình làm việc, em có đúc rút được thêm kinh nghiệm. Thêm vào đó, em cũng tham gia các chương trình tập huấn về khởi nghiệp và kinh doanh bền vững.

Em có gặp vấn đề về nhân sự không?

Em rất may về vấn đề nhân sự. Những người làm với em đều là những người có tâm. Khi tuyển nhân sự, em hay gọi các bạn đến cùng làm thử. Em thường trao quyền cho các bạn, dù em biết trao quyền có thể mang đến những rủi ro nhất định.

Tuy nhiên, cũng giống như em, qua những vấp váp trong công việc, mọi người sẽ trở nên cứng cáp hơn. Hiện tại em đang có khoảng 5-6 người làm việc cùng mình.

Em đã bao giờ nghĩ đến việc bỏ cuộc chưa?

Có chứ, nhất là thời điểm em gặp áp lực về công việc ở công ty cũ. Trong khi đó, nhà em chất đầy xà bông ba em gửi mà em không bán kịp.

Ba em là người có chuyên môn và đã từng thử làm rất nhiều thứ nhưng không gặp nhiều may mắn. Em thấy niềm vui của ba trong việc sản xuất xà bông này. Đó chính là động lực cho em tiếp tục.

Em nghĩ giá trị tinh thần trong gia đình đã giữ em lại trong những thời điểm khó khăn.

Kế hoạch tương lai của em?

Em muốn xây dựng mạng lưới kết nối những người thợ thủ công tại địa phương. Thợ thủ công là những người có tay nghề. Thế nhưng, họ lại không biết kể một câu chuyện tốt về sản phẩm của mình. Họ cần những người trẻ như bọn em, những người hiểu về thị trường và có thể làm thương hiệu tốt.

Hiện tại em đang chạy một dự án về không gian sống bền vững. Đây là không gian hướng tới một không gian văn hóa xanh, với mô hình không rác thải.

Em có lời khuyên gì cho người bắt đầu khởi nghiệp?

Theo em, điều quan trọng nhất là có đích đến rõ ràng và cam kết với ước mơ của mình. Em từng gặp nhiều người có những giấc mơ lớn, nhưng lại mông lung và thiếu đích đến cụ thể.

Chạy doanh nghiệp khá vất vả nên mình cần có một hình dung rõ ràng về con đường mình đi để tránh đứt gánh giữa đường.

Cảm ơn Diệu Anh về một buổi trao đổi thú vị. Chúc Diệu AnhXà bông của ba gặp nhiều thuận lợi và đạt được nhiều thành công trong chặng đường sắp tới.


Bạn có thể tìm hiểu thêm về Xà Bông của Ba – Papa’s Dreamer tại đây: https://papadreamer.com/


BÀI VIẾT KHÁC: